نصرالله نجات بخش- نمایش انتخابات مجلس دهم (۷)/ مذاکرات هسته ای چه اثری بر انتخابات مجلس دهم خواهد داشت؟

Jul 31st, 2015 | مقالات

entekhabat

اعلام نتیجه توافق نامه هسته ای و خشنودی دولت و هوادارنش از این واقعه، علیرغم خیمه شب بازی ها و تناقض گوئی های ولی فقیه، مشخص نمود که تیم مذاکره کننده بدون تائید خامنه ای اختیاری برای توافق نداشت و ولایت فقیه نیز با سیاست “با دست پس بزن و با پا پیش بکش” چاره خارج شدن از بن بست اقتصادی و سیاسی را در بازشدن بند تحریم ها از دست و پای نظام رو به سقوطش می دید.خامنه ای در سخنرانیش به صراحت توضیح دادکه مسئله اش برداشتن تحریم ها و آزاد شدن پولهای بلوکه شده است. از نظراختناق داخلی نیز سرکوب و ارعاب کافی نبوده و روند اعدام ها همچنان رو به افزایش است تا آنجا که طبق گزارش عفو بین الملل در شش ماه گذشته روزانه سه اعدام در ایران صورت گرفته است.

از سوی دیگر با نزدیک شدن نمایش انتخابات، رژیم برای حفظ نظام سالهاست که انتخابات را مهندسی میکند تا عناصری در مصدر امور قرار بگیرند که ولائی و تحت قیمومیت خامنه ای بوده و عنوان وکالت و نمایندگی مردم را برخود بگذارند. جدا از پیامدهای پر ماجرای موجود توافق نامه هسته ای، پیامد های ناگوار آینده این توافق، ضمن نا امیدی از پیروزی اصولگرایان، در مجموع فضای برتری را در انتخابات آینده مجلس بسود دولت و اصلاح طلبان نشان می دهد. در مقابل چند گروه موسوم به ” اصولگرا” با تمام تبلیغاتی که برای انجام ائتلاف می کنند ، قرائن و شواهد نشان می دهد که کوچکترین شانسی برای این ائتلاف و پیروزی آنها در انتخابات وجود ندارد. دامنه اختلافات در میان این گروه ها چنان عمیق می باشد که چنانچه این شکاف را در کنار عملکرد ضعیف مجلس فعلی قرار دهیم در می یابیم که اصولگرایان در انتخابات آینده شکست سختی خواهند خورد ، مگر آنکه ولی فقیه به سپاه دستور شبه کودتایی بدهد و همانگونه که قبلا نیز شاهد اینگونه دستورات یا حکمهای حکومتی بوده ایم، مجلس آتی را در اختیار خود قرار دهد.

چندی قبل آخوند سید رضا تقوی قائم مقام جامعه روحانیت مبارز در مراسم افطار حزب موتلفه شرکت کرد و در مورد ائتلاف با گروه های اصولگرا صحبت کرد. هر چند که وی تلاش نمود امیدی در دل اعضای موتلفه بوجود آورد ، اما دقت در اظهارات وی نشان داد که این امید بسیار واهی و بی اساس است. وی در بخشی از اظهاراتش چنین گفت: ” بیش از یک سال و نیم است که جلسات همگرایی اصولگرایان دنبال می شود و این جلسات در محضر مرحوم آیت الله مهدوی کنی و با اذن ایشان آغاز شد. تاکنون به 29 استان سفر کردیم و با دوستان جلسه گذاشتیم و با هم غزل همگرایی را سر دادیم. این جاده باید هموار و موانع آن برداشته شود تا این حرکت با سرعت قابل قبولی به سوی تعالی حرکت کند. ما توقع نداریم که صد در صد همگرایی محقق شود و تا امروز توانسته ایم بیش از 80 درصد نیروهای ولایی و ارزشی را دور هم جمع کنیم و با 10 درصد بقیه دچار مشکل هستیم و …”

بسیار بدیهی است که وقتی یک گروهی به 29 استان سفر می کند تا بقول خودشان ” همگرایی” ایجاد کند و نزدیک 2 سال تلاش می کند اما باز هم اعتراف می کند که با برخی مشکل دارند ، نتیجه این تلاش 2 ساله شکست بوده است نه امید بر ائتلاف و همبستگی برای انتخابات. گروه جامعه روحانیت مبارز که به حزب موتلفه نزدیک است ناچار است که با دو تشکل دیگر یعنی جمعیت ایثارگران و جبهه پایداری نیز ائتلاف کند که بنا به گفته سید رضا تقوی هنوز دچار مشکل هستند. اما نکته مهم این است که اگر بر فرض محال نیز این سه تشکل ائتلاف نمایند باز هم در جبهه اصولگراها دچار مشکلات دیگری خواهند بود. باند لاریجانی که در صدد ایجاد حزب می باشد و باند احمدی نژاد که به دو شقه تقسیم شده : گروهی که به مشایی نزدیک هستند و جلسات هفتگی دارند و گروهی که با مشایی مخالفند اما به شخص احمدی نژاد نزدیک می باشند ، هر دو برای انتخابات ظاهرا برنامه هایی دارند که در مجموع باند احمدی نژاد با گروه لاریجانی بشدت در تضاد است و از آنجایی که لاریجانی در مجلس فعلی نفوذ زیادی دارد و نفوذ موتلفه و گروه پایداری کمتر است ، لذا در مجموع می بینیم که کار برای جناح اصولگرا بسیار دشوار است زیرا هیچکدام هم دارای پایگاه و سرمایه اجتماعی نمی باشند.

بنا بر این فضای کنونی در جهت شکست اصولگراها می باشد و این جناح برای پیروزی در مجلس فقط یک راه دارد و آن هم توسل به خامنه ای و سپاه به یک کودتای جدید است. این گزینه چنانچه دولت روحانی تا اسفند ماه دوام آورد ، کمی با دشواری روبرو خواهد بود اما قدرت سپاه ، توانایی دولت و وزارت کشور را خنثی خواهد کرد و شورای نگهبان هم البته به رد وسیع صلاحیت ها ادامه خواهد داد ، همانگونه که چندی قبل احمد جنتی تاکید کرد که هیچگونه تغییری در روش این شورا در رابطه با تایید یا رد کاندیداها ایجاد نخواهد شد.

در تعزیه ای که برای نمایش انتخابات شروع کرده اند، گروه سینه زنان برنده انتخابات، دسته های خود را براه انداخته و نشریات داخل را با پر کردن شعار های خود همه جا را اشغال نموده اند، یک نمونه، غلامعلی رجایی مشاور سیاسی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با فارس، می گوید : قطعاً مجلس آینده مجلس مهمی خواهد بود، انتخابات آینده یک انتخابات متفاوت است. زیرا عامل مذاکرات در این انتخابات نقش تعیین کننده خواهد داشت و تحلیل بنده این است که سهم همسویان با دولت براساس شعار همدلی و همزبانی بیشتر خواهد بود. او درباره قطب بندی انتخابات مجلس دهم نیز گفت: همه قطب‌ها و دسته‌های سیاسی حضور خواهند داشت البته باید این نکته را در نظر داشت که احمدی‌نژاد در این دسته بندی نیست و در سایه اصولگرایان در انتخابات حضور پیدا خواهد کرد. اصولگرایان نیز باید حالا حالاها تاوان دولت نهم و دهم را پس بدهند. (1)

و یا محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس که می‌گوید نتیجه مذاکرات اتمی ایران و گروه ۵+۱ در نتیجه انتخابات مجلس دهم تأثیر خواهد داشت و حضور اصلاح طلبان در این انتخابات را «پررنگ ‌تر» از انتخابات مجالس هشتم و نهم خواهد کرد، او در پیش بینی خود از نتیجه مذاکرات درباره برنامه اتمی ایران نیز گفت:« این موضوع صفر و صد نیست، احساس می‌کنم نمی‌توانیم به یک تفاهم جامع برسیم البته موافق این موضوع نیستم به اصطلاح بزنیم زیر میز مذاکره. » (2)

گفته‌های آقای باهنر درحالی است که پیش از این برخی از نمایندگان اصولگرای مجلس از تاثیر مذاکرات اتمی ایران و گروه ۵+۱ بر انتخابات مجلس دهم ابراز نگرانی کرده و درعین حال اعلام کرده بودند که نتیجه این مذاکرات تاثیری در نتیجه انتخابات مجلس آینده نخواهد داشت.

گروه علمداران رغیب اما، مذاکرات را به سخره گرفته و شانسی برای اصلاح طلبان متصور نمیداند، از این علمداراران مقابل به گفته های حداد عادل بنگریم که در نطق میان دستوری مجلس می گوید: تهدید، تطمیع و تمدید مذاکرات تأثیری در انتخابات آینده مجلس ندارد، ملت اجازه دخالت آمریکا در سرنوشت کشور را نمی‌دهد. این رئیس فراکسیون اصولگرایان با تأکید بر اینکه در موضوع مذاکرات آمریکایی‌ها باید بدانند که با تهدید، تطمیع و تمدید نمی‌توانند در مجلس آینده دخالت و تأثیری به نفع خود داشته باشند، اضافه می کند : ملت اجازه دخالت آمریکا در سرنوشت کشور را نمی‌دهد. (3)

بررسی تاثیر پرونده هسته‌ای بر انتخابات آینده مجلس، اصولگرایان را نگران کرده که با پیروزی دولت و حل پرونده هسته‌ای که منجر به رفع تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی مردم خواهد شد، دولت و جناح سیاسی حامی دولت در انتخابات ریاست‌جمهوری از این مساله به‌نفع خود در انتخابات مجلس دهم بهره ببرند و بتوانند یک‌بار دیگر پیروز انتخابات باشند.

در سر رسید تاریخ انتخابات و موضوع پرونده توافق هسته از محمدجواد ظریف در آخرین دور مذاکرات درباره پرونده هسته‌ای ایران می شنویم که می گوید : در حال حاضر کلیات در مذاکرات مشخص شده ، اصل غنی‌سازی، ضرورت برداشتن تحریم‌ها و حفظ برنامه هسته‌ای ایران مورد قبول همه واقع شده است. چندماه پیش‌رو که در حال مذاکره هستیم درباره جزییات گفت‌وگو می‌شود.» مذاکراتی که به گفته طرفین سرعت گرفته و امیدها برای حل کامل پرونده هسته‌ای تا اسفندماه را افزایش داده است.

در داخل اما دغدغه‌های دیگری بین گرو‌ه‌های سیاسی در باب مساله پرونده هسته‌ای ایران مطرح است؛ دل‌نگرانی‌هایی که رفته‌رفته پررنگ می‌شود. سناریوی تازه دلواپسان بعد از پیشرفت اخیر در مذاکره ظریف و جان کری ابعاد گسترده‌تری گرفته و هجمه‌هایی که علاوه‌بر شخص ظریف، همه دستاوردهای دیپلماتیک دولت و نظام را هدف قرار داده است.

احضار محمدجواد ظریف به مجلس و سوال یکی از نماینده‌های وابسته به جبهه پایداری درباره پرونده هسته‌ای و تاثیر آن بر تحولات سیاست داخلی نیز یکی از نگرانی‌های اخیر جریان اصولگرا از عملکرد هسته‌ای دولت حسن روحانی و تاثیر آن در انتخابات پیش‌رو بود. سوال کریمی‌قدوسی، نماینده مشهد از وزیر امورخارجه اولین‌بار نبود که این دغدغه اصولگرایان را علنی می‌کرد. پیش از او چهره‌هایی همچون غلامعلی حدادعادل و فریدون عباسی نگرانی‌های خود را بروز داده‌اند.

روزنامه شرق در ادامه این تحلیل ها نوشته است: اصولگرایان نگران هستند که با پیروزی دولت و حل پرونده هسته‌ای که منجر به رفع تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی مردم خواهد شد، دولت و جناح سیاسی حامی دولت در انتخابات ریاست‌جمهوری از این مساله به‌نفع خود در انتخابات مجلس دهم بهره ببرند و بتوانند یک‌بار دیگر پیروز انتخابات باشند. دغدغه از آن‌رو است که انتخابات مجلس آینده برای اصولگرایان از اهمیت زیادی برخوردار است. جناح اصولگرا که در انتخابات ریاست‌جمهوری با ناکامی، قوه‌مجریه را به رقیب اعتدالگرا و حامیان اصلاح‌طلبش واگذار کرد، برای حفظ آخرین سنگر و ماندن در قدرت چاره‌ای جز پیروزی در انتخابات پارلمانی ندارد.

اما چرا اصولگرایان نگران هستندکه مساله هسته‌ای بتواند در انتخابات آینده برای آنها مشکل‌ساز شود؟

–     تاثیر تحولات بین‌الملل بر سیاست داخلی کشور است که چه میزان این سیاست به پیش برود. شاید مهم‌ترین دلیلی که امروز اصولگرایان را نگران کرده، پذیرش این نکته است که تحولات بزرگی در مساله پرونده هسته‌ای ایران رخ داده است. مسیری که دولت روحانی در یک‌سال‌ونیم گذشته برای حل مساله هسته‌ای پیموده بود، چندین‌برابر بیش از انتظار بسیاری از صاحب‌نظران فن بود. اولین دغدغه و نگرانی اصولگرایان از گشایش در حل پرونده هسته‌ای و حرکت در مسیر توافق بزرگ است؛ توافقی که می‌تواند پیروزی بزرگ برای دولت روحانی باشد. از این‌رو هربار که احتمال توافق و پایان مذاکرات مطرح می‌شود دلواپسان از وادادگی و واگذاری امتیاز به غرب سخن می‌گویند و تلاش دارند آنچه به‌دست‌ آمده را در مقابل ازدست‌دادن منافع بسیار قلمداد کنند.

–     تجربه انتخابات 1392، نگرانی اصولگرایان از تاثیر پرونده هسته‌ای در انتخابات آتی است. آنچه امروز تحلیلگران سیاسی از آن به‌عنوان رفراندوم هسته‌ای در انتخابات سال 1392 یاد می‌کنند، همین دوقطبی روحانی – جلیلی یا شعار اعتدال و میانه‌روی بود؛ رویکردی که در جریان مناظره‌های انتخاباتی علاوه‌بر کاندیداهای جریان اصولگرا، مورد انتقاد صریح علی‌اکبر ولایتی هم قرار گرفت. مهم‌ترین اعتراف به ناکامی اصولگرایان در انتخابات ریاست‌جمهوری ٩٢ و تاثیر موضوع پرونده هسته‌ای در این انتخابات اعتراف صریح فریدون عباسی، رییس سازمان انرژی هسته‌ای دولت احمدی‌نژاد بود که گفت «اگر سعید جلیلی در مذاکرات آلماتی‌٢ تنها یک‌دهم از امتیازات ژنو را به آنان می‌داد، الان رییس‌جمهور بود.» مشخص است که برخی از اصولگرایان و به‌ویژه حامیان سعید جلیلی نقش آینده مذاکرات هسته‌ای را در پیروزی روحانی بسیار جدی تلقی می‌کنند. از این‌رو اصولگرایان این دغدغه را دارند که در انتخابات مجلس آینده نیز با حصول توافق در پرونده هسته‌ای، انتخابات را به رقیب واگذار کنند. این دغدغه به‌حدی برای اصولگرایان جدی است که برخی از آنها دولت را متهم به تاخیر در توافق در پرونده هسته‌ای و کشاندن موضوع به آستانه انتخابات مجلس کردند تا از نتایج آن به‌نفع خود در انتخابات بهره ببرند.

بدون شک سرنوشت پرونده هسته‌ای ایران در تحولات آینده سیاست داخلی به‌ویژه انتخابات آینده مجلس می‌تواند تاثیرگذار باشد، اصولگرایان به‌درستی این نکته را درک کرده‌اند و نگرانی آنها از نتیجه اقدامات دولت حسن روحانی در حل پرونده هسته‌ای در این مدت و رضایت مردم از پیشرفت مذاکرات است. مطمئنا اگر این موفقیت در دولت گذشته حاصل می‌شد نیز اصولگرایان به‌نفع خود در انتخابات استفاده می‌کردند. آنچه مهم است و اخیرا محمدجواد ظریف نیز به آن اشاره کرده، تاکید بر این مساله است که «تیم مذاکره‌کننده هیچ هدف سیاسی و جناحی‌ای را در مذاکرات هسته‌ای دنبال نخواهد کرد. جناحی‌شدن موضوع سیاست خارجی نقطه بی‌بازگشت شکست آن است مطمئنا در صورتی که مذاکرات هسته‌ای بنا به هر دلیلی به نتیجه نرسد، افراطیون تلاش خواهند کرد از این مساله به ضرر دولت و جناح اصلاح‌طلب در انتخابات آینده استفاده کنند و آن را نشانه شکست و عدم تحقق شعارهای انتخاباتی دولت جلوه دهند و به‌نفع خود بهره ببرند.

آخرین تحرکات انتخابات

با بررسی گروه های اصولگرا که مدتی است فعالیت انتخاباتی را شروع کرده اند، مشخص است که کثرت این گروه ها از اصلاح طلبان بیشتر است، در راس این گروه ها این افرادی از دستگاه حاکمه نفوذ بیشتری دارند: حبیبی- لاریجانی- موحدی کرمانی- مصباح یزدی- محمد یزدی- احمدی نژاد- محسن رضایی- قالیباف- ولایتی – جلیلی و … . بدیهی است این افراد که گروه ها و باند هایی را زیر سلطه ی خود دارند نخواهند توانست به یک ائتلاف قابل توجه دست یابند.

از شواهد پیداست که جناح ” اصولگرا” دغدغه بیشتری برای از دست دادن مجلس دارد و دغدغه ” اصلاح طلبان ” کمتر است. بخصوص اگر توافقنامه ای در مساله هسته ای امضا شود شانس اصولگرایان بشدت کاهش خواهد یافت. از تحرکات جدید بخشی از اصولگرایان سخنرانی ” محمد نبی حبیبی” در مجتمع آدینه بود بود که در این نشست رابطین جامعه مبارز روحانیت و شورای همگرایی اصولگرایان شرکت داشتند. حبیبی در بخشی از اظهارات خود با لحن ناامید کننده ای گفت : ” ما در نیمه دوم سال 92 برای انتخابات ریاست جمهوری سال 92 دو فرض را در نظر داشتیم ، یک تعدد نامزدهای اصولگرا و دوم وحدت رقبا و با خود می گفتیم اگر هر کدام از اینها تحقق پیدا کند ضرر نمی کنیم، با آیت الله مکارم شیرازی در میان گذاشتیم و ایشان گفتند: یقین بدانید اگر متفرق شوید شکست می خورید. همچنین فرمودند که این اقدام هم خلاف عقل است و هم خلاف شرع، من فکر می کنم ضرر عدم وحدت و خلاف عقل و شرع بودن آن در انتخابات 94 بیشتر از ضرر در انتخابات سال 92 است

تنها دریکی از حوزه های انتخابیه 150 نفر از سران اصولگرا تاکنون 40 جلسه داشته اند و کاندیداهایشان برای انتخابات آتی آماده اند و مشخص شده اند و تنها منتظرند آقایان در تهران به وحدت برسند .

گروهی با نام ” جبهه اعتدالگرایان” تشکیل شده که شامل حامیان دولت می باشند. شنیده شده که قرار است سر لیست این جبهه و اصلاح طلبان ” محمد رضا عارف ” باشد.

آخوند حیدر مصلحی در مورد اینکه بهزاد نبوی قصد دارد در انتخابات آینده بقول خودش ” فتنه ” کند هشدار داده است. مصلحی گفته که نبوی نقش کلیدی در فتنه 88 داشته است.

محمد رضا عارف به بیرجند رفته و در دانشگاه علوم پزشکی این شهر گفته که در انتخابات امسال مجلس باید چینش سیاسی مجلس ششم تکرار شود. وی گفته که دولت هنوز به تمام شعارها عمل نکرده از جمله پایان حصر موسوی و کروبی و از روحانی انتظار داریم به عنوان رییس شورای عالی امنیت ملی در این مورد جدی تر باشد.

شنیده شده که فهرست اولیه ” اعتدالیون” یعنی باند وابسته و نزدیک به دولت برای مجلس خبرگان با سر لیستی هاشمی رفسنجانی و حضور افرادی چون : حسن روحانی ، حسن خمینی ، علی یونسی ، سید محمد علوی ، سید رضا اکرمی ، علی اکبر صالحی منش ، محمد موسوی بجنوردی ، مصطفی محقق داماد ، محسن قمی و فرزند آخوند نمازی ( امام جمعه کاشان) ، و فرزند آخوند طاهری ( امام جمعه سابق اصفهان ) تنظیم شده است. البته ناگفته نماند که این لیست نمی تواند قطعی بوده باشد و باید دید که تحولات کشور و جنگ قدرت در داخل حکومت به کجا کشیده خواهد شد.

به گزارش مهر، اسدالله بادامچیان با اشاره به تلاش برای ایجاد وحدت در میان اصولگرایان اظهار داشت: تلاش فراوانی صورت گرفته که در جریان انتخابات مجلس دهم ارزش ها حاکم شده و پول موثر واقع نشود.

قائم مقام حزب موتلفه اسلامی کشور افزود: تلاش داریم تا در عرصه انتخابات همه در جهت تکامل نظام و حل مشکلات جاری کشور قدم برداشته و به دولت کمک کنند و در این راستا قدم های خوبی نیز برداشته شده است.

وی با اشاره به وضعیت جریان اصولگرایان در انتخابات مجلس خبرگان رهبری گفت: در انتخابات مجلس خبرگان رهبری از فهرست جامعه روحانیت و مدرسین قم حمایت خواهیم کرد.

این فعال جریان اصولگرا با تأکید بر این نکته که شاید در انتخابات مجلس در تهران چند لیست وجود داشته باشد، عنوان کرد: شاید در تهران چند لیست ارائه شود اما امیدواریم تعداد اشتراکات لیست ها زیاد باشد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر تلاش استکبار برای نقش آفرینی در انتخابات پیش رو یادآور شد: استکبار تلاش دارد تا با فرستادن برخی نفوذی ها برای کشور ایجاد مزاحمت کند.

بادامچیان گفت:‌ بر اساس این نقشه دشمن کوشش دارد که عناصر نفوذی خود را وارد مجلس خبرگان کرده و این افراد در برابر مراجع ایستادگی کنند.

همانطور که ملاحظه می کنید دبیر حزب موتلفه بر خلاف مواضع قبلی اصولگرایان که مرتب می خواهند وانمود کنند که به ائتلاف رسیده اند ، به گفته معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور، در انتخابات آینده وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی خروجی‌های فضای مجازی را رصد و بررسی می‌کنند.حسین ذوالفقاری در جمع خبرنگاران با اشاره به تشکل زود هنگام ستاد امنیت انتخابات از حضور نمایندگان ستاد کل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران، نیروی انتظامی، ارتش، وزارت اطلاعات و صدا و سیما در این ستاد خبر داد و گفت: «در آینده نزدیک نیز ستاد امنیتی انتخابات در استان‌ها و شهرستان‌ها تشکیل می‌شود.» او خبر ازفعالیت ۹ کمیته امنیتی و اطلاع رسانی در این ستاد داده و با اعلام اینکه «۶۰ هزار صندوق اخذ رای در انتخابات آتی فعال خواهند بود» از به‌کار گیری ۳۰۰ هزار نفر جهت برگزاری انتخابات ۹۴ خبر داده است. (4) افزایش چشم‌گیر تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران و امکان اطلاع رسانی فوری و گسترده توسط این ابزار‌ها مقامات امنیتی کشور را با نگرانی‌های جدی در این زمینه مواجه کرده است به گونه‌ای که معاون امنیتی انتظامی وزیر کشور از بررسی کانون‌ها، مناطق و جریانات امنیتی در طول این مدت خبر داده و گفته است که با همکاری وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی و سایر نهادهای عضو ستاد امنیت انتخابات خروجی‌های فضای مجازی مورد .بررسی و رصد قرار می‌گیرند.

ادامه دارد

پی نوشت ها :

(1)   پویش 15 تیر 1394

(2)     خبرگزاری خانه ملت روز یک شنبه، ۹ فروردین

(3)     خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، 9 مرداد94

(4)   در صحن،   12خرداد ۱۳۹۴

نظر بدهید